Lịch sử Khu vực Bộ lạc trực thuộc Liên bang

Thực dân Anh sáp nhập FATA để ngăn cách Ấn Độ và bất ổn ở Afghanistan[4] nhưng không hoàn toàn bình định được khu vực.[5] Nhằm kiểm soát dân số bộ lạc, chính quyền thuộc địa ban hành Pháp lệnh về tội phạm tại biên cảnh, trao quyền cho những lãnh đạo địa phương dưới chính sách cai trị gián tiếp.[6][7] Pháp lệnh có nhiều điều khoản "vô cùng hà khắc, vô nhân đạo và phân biệt đối xử" nên bị gọi là "pháp lệnh đen".

Thời kỳ độc lập

Từ khi Pakistan trở thành lãnh thổ tự trị vào năm 1947 đến khi trở thành nước độc lập vào năm 1956, v về tội phạm tại biên cảnh tiếp tục có hiệu lực tại FATA.[8]

Từ năm 2001, phiến quân Taliban Pakistan bắt đầu xuất hiện trên địa bàn FATA.[9] Năm 2003. lực lượng Taliban trú ẩn ở FATA bắt đầu vượt biên xâm nhập vào Afghanistan tấn công quân đội, cảnh sát Afghanistan.[10] Thành phố Shkin là một trong những địa điểm giao tranh thường xuyên do là nơi đóng quân của hầu hết đặc công Mỹ từ năm 2002 và chỉ cách biên giới Pakistan 6 km.[11][12]

Sau vụ khủng bố ngày 11 tháng 9 ở Hoa Kỳ, FATA trở thành một ổ phiến quân và khủng bố. Từ năm 2001, Quân đội Pakistan mở 10 chiến dịch trấn áp Taliban Pakistan, đáng chú ý là Chiến dịch Zarb-e-Azb ở Bắc Waziristan. Khoảng hai triệu người phải di tản khỏi khu vực do thiệt hại vật chất về trường học, bệnh viện và nhà cửa.[13]

Tháng 3 năm 2004, 80.000 binh lính Pakistan tiến vào FATA dưới sự khuyến khích của Hoa Kỳ nhằm truy quét các phần tử al-Qaeda nhưng phải đối mặt với sự phản kháng của Taliban Pakistan. Quân đội Pakistan buộc phải thỏa thuận đình chiến trực tiếp với Taliban Pakistan chứ không phải thông qua các bô lão địa phương. Từ năm 2004 đến năm 2006, quân đội tiến vào Nam Waziristan và Bắc Waziristan thêm tám lần nhưng tiếp tục bị Taliban Pakistan chống đối. Hai bên thỏa thuận rằng quân đội sẽ ngừng tiến vào FATA, thả tù nhân và cho phép dân bộ lạc sở hữu súng nếu dân bộ lạc ngừng tấn công Afghanistan.[10]

Sáp nhập vào tỉnh Khyber Pakhtunkhwa

Ngày 2 tháng 3 năm 2017, chính quyền liên bang đề nghị sáp nhập FATA vào tỉnh Khyber Pakhtunkhwa và bãi bỏ Pháp lệnh về tội phạm tại biên cảnh.[14] Một số đảng phản đối đề nghị của chính quyền và yêu cầu thành lập một tỉnh mới trên cơ sở toàn bộ địa bàn của FATA.

Ngày 18 tháng 12 năm 2017, Ủy ban chấp hành quốc gia về cải cách FATA do Thủ tướng Shahid Khaqan Abbasi đứng đầu tán thành đề nghị sáp nhập FATA vào Khyber Pakhtunkhwa và cho phép người dân FATA bầu 23 đại biểu vào Hội đồng tỉnh Khyber Pakhtunkhwa trong cuộc tổng tuyển cử năm 2018. Ủy ban bãi bỏ những điều khoản hà khắc của Pháp lệnh về tội phạm tại biên cảnh và quyết định Pháp lệnh sẽ hết hiệu lực sau khi có chế độ mới.

Tu chính án hiến pháp

Ngày 24 tháng 5 năm 2018, Hạ viện Pakistan thông qua Tu chính án 25 Hiến pháp Pakistan, quy định sáp nhập FATA vào tỉnh Khyber Pakhtunkhwa. Trước cuộc biểu quyết, nghị sĩ thuộc hai đảng Jamiat Ulema-e-Islam và Đảng Pashtunkhwa Milli Awami rời khỏi nghị trường nhằm phản đối. 229 nghị sĩ biểu quyết tán thành, nghị sĩ biểu quyết không tán thành duy nhất là Dawar Kundi thuộc Phong trào Công lý Pakistan.

Ngày 25 tháng 5 năm 2018, Thượng viện Pakistan thông qua Tu chính án 25 với 71 nghị sĩ biểu quyết tán thành, 5 nghị sĩ biểu quyết không tán thành. Cần phải có ít nhất 69 nghị sĩ biểu quyết tán thành.[1]

Ngày 27 tháng 5 năm 2018, Hội đồng tỉnh Khyber Pakhtunkhwa thông qua Tu chính án 25 với 87 đại biểu biểu quyết tán thành, 7 đại biểu biểu quyết không tán thành. Cần phải có ít nhất 83 đại biểu biểu quyết tán thành.[1]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Khu vực Bộ lạc trực thuộc Liên bang http://www.pakistani.org/pakistan/constitution/par... http://fatada.gov.pk/ http://dmoz.pk/Provinces/F-A-T-A/ https://web.archive.org/web/20171104082231/http://... https://web.archive.org/web/20130512042619/http://... https://web.archive.org/web/20120918213535/http://... https://en.wikipedia.org/wiki/File:Village_Tari_Me... https://en.wikipedia.org/wiki/File:FATA_(8).jpg https://en.wikipedia.org/wiki/File:Literacy_Rate_T... https://tribune.com.pk/story/1718734/1-ppp-pti-set...